Kiejdany: miasto zdrajcy i bohatera

2014-08-13 00:00:01 (ost. akt: 2014-08-18 23:48:38)
Pomnik Janusza Radziwiłła na rynku w Kiejdanach

Pomnik Janusza Radziwiłła na rynku w Kiejdanach

Autor zdjęcia: http://lt.wikipedia.org/wiki/Jonu%C5%A1as_Radvila#mediaviewer/Vaizdas:Pomnik_Janusza_Radziwi%C5%82%C5%82a_w_Kiejdanach.JPG

Za Sienkiewiczem Polacy uważają go za zdrajcę. Litwini wystawili mu pomnik za próbę oderwania Litwy od Polski. Książę Janusz Radziwił wymyka się jednak tak prostym ocenom.

Jeżeli ktoś zajedzie do Kiejdan (miasteczko położone około 150 kilometrów na północny zachód od Wilna) to na pewno dostrzeże na kiejdańskim rynku pomnik
Jonušasa Radvila znanego u nas jako książę Janusz Radziwiłł (1612-1655). Litwini postawili mu pomnik za ugodę kiejdańską jaką książę podpisał w 1655 roku ze szwedami. Na jej mocy Litwa zrywała unię z Korona i zawiązywała ją ze Szwecją.

Sienkiewicz w "Potopie" przedstawił księcia Janusza jako postać wyjątkowo niesympatyczną. Jako zdrajcę, który kierował tylko swoim egoizmem. W rzeczywistości jednak Janusz Radziwiłł był dzielnym żołnierzem i był wierny królowi Kazimierzowi i Rzeczypospolitej. Do czasu kiedy król nie pozostawił go samego w obliczu nadciągającej ze wschodu moskiewskiej nawałnicy. Nie mając sił do walki ze Moskalami i Szwedami Radziwiłł podpisał pakt z szwedzkim królem.

Uczynił to w Kiejdanach (lit. Kėdainiai). Tam też został pochowany w krypcie kościoła ewangelicko-reformowanego.

Dzisiejsze Kiejdany liczą około 30 tysięcy mieszkańców. Zachowała się tam bardzo urokliwa starówka z zabudową z XVII-XIX wieku.

W Kiejdanach warto zobaczyć: zbór luterański (1629-40), obecnie muzeum krajoznawcze, renesansowy zbór kalwiński (1631-53) z kryptą z grobami Radziwiłów, kościół św. Józefa z 1710 roku oraz synagogę z XVII wieku.

Dzisiaj w Kiejdanach i okolicy mieszka ponad 500 Polaków. Od 1996 roku w Kiejdanach działa odział Związku Polaków na Litwie "Lauda".


oprac. Igor Hrywna





Komentarze (3)

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Moniek #1773357 | 83.28.*.* 11 lip 2015 10:03

    Właśnie wróciłem z Kiejdan, gdzie widziałem m.in. opisywany tu pomnik. Tak się składa, że upamiętnia on nie tylko Księcia Radziwiłła ale i Ugodę Kiejdańską. Ci co potępiają za nią Księcia powinni pamiętać, że ze strony litewskiej Radziwill podpisał ją wraz z ponad.....1160 innymi Litwinami (źródło: polska Wikipedia). Ówczesny naród litewski, choć nie mówił jeszcze po litewsku, opowiedział się jednoznacznie za odłączeniem od Polski i przyłączeniem do Szwecji... Może to i dziwne ale wolę narodu musimy uszanować.

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) odpowiedz na ten komentarz

  2. bolo #1461419 | 89.228.*.* 14 sie 2014 18:47

    Cóż. tak z reguły bywa, że bohaterowie naszych sąsiadów nie sa naszymi bohaterami

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz

  3. potop #1461055 | 212.160.*.* 14 sie 2014 11:46

    Bohater, zdrajca? Mi wystarczy, że Hańcza zagrał Janusza przecudownie:) Podobnie jak Teleszyński Bogusława

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz