Przed szubienicami stanęła tablica informacyjna. Postawił ją Urząd Miasta w Olsztynie

2022-06-17 11:29:50(ost. akt: 2022-06-19 07:46:00)

Autor zdjęcia: Karol Grosz

Spór o szubienice nadal trwa. Mimo decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o rozpoczęciu procedury zajęcia pomnika, prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz postanowił postawić tam tablicę informacyjną. Takie działanie ratusza to efekt konsultacji społecznych, które zadecydowały o pozostawieniu pomnika na swoim miejscu wraz z odpowiednią oprawą.
Tablica informacyjna w dwóch językach: polskim i angielskim znajduje się bezpośrednio przed szubienicami od strony placu Dunikowskiego.

Możemy na niej przeczytać, że:

POMNIK WYZWOLENIA ZIEMI WARMIŃSKO-MAZURSKIEM

Granitowy monument powstał w latach 1949-1953 według projektu jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XX w. - Xawerego Dunikowskiego (1875-1964). Odsłonięty został 21 lutego 1954 r. jako Pomnik Wdzięczności dla Armil Czerwonej. Plac przed nim zagospodarowano w latach 1956-1957, tworząc starannie przemyślaną I zakomponowaną całość. W 1993 r. plac przekształcono w parking, a pomnik objęto ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru zabytków już pod nazwą „Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej. W 2010 r. do rejestru zabytków wpisano również plac i nadano mu nazwę plac Xawerego Dunikowskiego".

Lokalizacja pomnika oraz materiał użyty do budowy (granit ze zniszczonego mauzoleum Hindenburga pod Olsztynkiem) miały decydujący wpływ na jego ostateczną formę. Monument tworzą dwa pylony, zestawione w niezamknięty łuk triumfalny, wieńczący oś widokową ul. Kopernika. Ustawiono je na sześciennych blokach, pomiędzy którymi znajdują się schody. Płaskorzeźby na pylonach przedstawiają sceny wojny i pokoju oraz monumentalną postać radzieckiego żołnierza. Organiczne zespolenie rzeźby z architekturą, skala wymiarów, statyczna i przejrzysta kompozycja prosto ciętych brył i wygładzonych płaszczyzn z wkomponowaną uproszczoną postacią ludzką to charakterystyczne cechy pomnika, noszące jeszcze znamiona modernizmu. Motyw pylonów" pojawił się w twórczości Xawerego Dunikowskiego już wcześniej, gdy w latach 1938-1939 zaprojektował dla Warszawy pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego (projekt nie został zrealizowany). Z tego pomysłu korzystał również przy projektowaniu pomnika Czynu Powstańczego na Górze św. Anny (projekt z 1946 r., odsłonięcie w 1955 r.).

Lata po II wojnie światowej to bolesny okres historii Polski. Olsztyński pomnik Dunikowskiego był elementem komunistycznej propagandy, realizowanej w niesuwerennej i opartej na przemocy Polsce Ludowej. Jego budowa była częścią tworzenia mitu o wyzwolicielskiej roli Armii Czerwonej, która walcząc z Niemcami przyniosła wprawdzie Polsce wyzwolenie spod okupacji niemieckiej, ale też wspierała sowieckie organy bezpieczeństwa w eksterminacji żołnierzy Armii Krajowej i innych formacji niepodległościowych, dopuszczając się również zbrodni na ludności cywilnej.

Fot. Karol Grosz

Przypomnijmy, że taki plan miasto miało już kilka lat temu, kiedy powstał plan zagospodarowania pomnika i placu Dunikowskiego. Zadanie ratusza zostało jednak zrealizowane dopiero po konsultacjach społecznych, które przeprowadził prezydenta Olsztyna.

Co dalej zrobić z szubienicami?
Pomnik powinien zostać na swoim miejscu wraz z tablicą informacyjną
37.9%
Pomnik powinien zostać przeniesiony
62.1%

Fot. Karol Grosz


Komentarze (3) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. basilo #3101774 17 cze 2022 13:42

    Kolejna kasa wywalona, brawo. Teraz kasa na ekspertyzę i remont

    Ocena komentarza: warty uwagi (18) odpowiedz na ten komentarz

  2. jaaa #3101781 17 cze 2022 17:38

    Prawakom nic nie pasuje najlepiej wszystko poniszczyć ,rozwalić roznieść w perzynę bo taka jest narracja myślących inaczej !

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-9) odpowiedz na ten komentarz

  3. Henry #3101790 17 cze 2022 21:39

    Najważniejsze zdanie na końcu z dopiskiem "również".... Czyli jakiś urzedniczyna napisał g* warty tekst, bo przede wszystkim "że Dunikowski..." Jeśli ma stać z taką tablicą to niech go już lepiej zburzą.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz