Bagna i mokradła ulegają degradacji. 2 lutego to Światowy Dzień Mokradeł

2022-02-02 13:21:01(ost. akt: 2022-02-02 13:29:24)

Autor zdjęcia: Renata Szczepanik

Mokradła pełnią niezwykle ważną rolę w regulowaniu dostępności zasobów słodkiej wody dla ludzi i przyrody. Retencjonują wodę deszczową, magazynują i powoli uwalniają w czasie niedoboru deszczu. Tereny podmokłe poprawiają jakość wody absorbując sporą część zanieczyszczeń takich jak nawozy sztuczne.
Co roku od ponad 25 lat, 2 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł. To właśnie te ekosystemy mają kluczowe znaczenie dla ludzi i przyrody, przynoszą naturalną wartość, korzyści środowiskowe, klimatyczne, ekologiczne, społeczne, gospodarcze, naukowe, edukacyjne, kulturowe, rekreacyjne i estetyczne.

Fot. Renata Szczepanik


W Lesie Miejskim w Gajewie koło Giżycka udało się zretencjonować tyle wody, ile pomieści wieżowiec w Dubaju. W wyniku modernizacji leśnych stawów dotychczasowa ilość wody w stawach powinna wzrosnąć z niespełna 18 tys. m3 do ponad 60 tys, m3. Natomiast grunt wokół stawów powinien retencjonować dodatkowo wodę w ilości prawie 400 tys. m3. Należy sobie wyobrazić, ile to jest 60 tys. m3. To mniej więcej blok mieszkalny 10 m x 10 m o wysokości 604,8 m.

- To wieżowiec - mówi leśniczy Sławomir Kowalczyk z Nadleśnictwa Giżycko. - No i jeszcze woda w gruncie. Taki sam wieżowiec, ale ponad czterokrotnie wyższy od najwyższego wieżowca zbudowanego w Dubaju. Zahamowanie odpływu wody pochodzącej z opadów pozwoli nie tylko chronić jej zasoby w sensie ilościowym, lecz także jakościowym. Woda w naturalny sposób jest natleniana i oczyszczana poprzez roślinność porastającą leśne strumienie i zbiorniki. Dobrze nawodnione lasy i mokradła są ostoją różnorodności biologicznej. Tereny położone wokół zbiorników wodnych oraz obszary podmokłe stanowią przyjazne środowisko do rozwoju rzadkich gatunków zwierząt i roślin, wzbogacając nasze otoczenie przyrodnicze.

Fot. Renata Szczepanik

Zdaniem leśników, tereny podmokłe należą do ekosystemów o najwyższym tempie zaniku i degradacji, i ta negatywna tendencja będzie się utrzymywać lub nasilać w odpowiedzi na czynniki, takie jak szybki wzrost populacji ludzkiej, niezrównoważona produkcja i konsumpcja, niekorzystne skutki zmiany klimatu. Ich zdaniem chroniąc mokradła możemy przeciwdziałać kryzysowi wodnemu. Jak to robić?

- Powinniśmy zaprzestać jakichkolwiek działań degradujących mokradła, miedzy innymi zrezygnować z regulacji rzek i przegradzania ich tamami oraz z odgradzania naturalnych terenów zalewowych od rzek wałami, a także osuszania bagien, torfowisk i podmokłych łąk na cele rolnicze - twierdzą specjaliści z Centrum Ochrony Mokradeł. - Powinniśmy odtworzyć naturalnie meandrujące rzeki wraz z przyległymi terenami bagiennymi. Aby to było możliwe, kluczowe jest uznanie retencji wody na terenach podmokłych za priorytet w planach rozwoju i zarządzania przestrzenią.

Fot. arch. Nadleśnictwo Giżycko/Sławomir Kowalczyk


Jak podkreślają eksperci Centrum Ochrony Mokradeł, jednym z przejawów kryzysu ekologicznego jest kryzys wodny. Przyczyną jest nie tylko złe użytkowanie mokradeł, ale też zmiany klimatu powodujące zaburzenia cyklu hydrologicznego – wzrost prawdopodobieństwa występowania susz w niektórych regionach i intensywnych opadów powodujących powodzie w innych. Tymczasem zużycie wody przez ludzi wzrosło sześciokrotnie w ciągu ostatnich 100 lat i każdego roku rośnie o 1 proc. Zużywamy więcej wody niż naturalne ekosystemy są w stanie wytworzyć.
rs