Prawnik radzi: Jak zabezpieczyć dowód przed procesem?

2019-11-20 14:00:22(ost. akt: 2019-11-25 18:06:16)

Autor zdjęcia: arch.

Bardzo często prawnicy udzielający porad prawnych zwracają uwagę ich klientom na to, że każdy spór jest ostatecznością i zawsze lepiej poszukiwać polubownych sposobów załatwienia sprawy.
W klasycznych sporach o charakterze cywilnym, np. o zapłatę można postarać się porozumieć bezpośrednio z drugą stroną. Jeśli negocjacje nie są najlepszą formą poszukiwania porozumienia, bo poziom złych emocji między stronami jest zbyt duży, można zastanowić się nad rozpoczęciem mediacji. Jeśli jednak żadne próby polubownego rozwiązania sporu nie rokują dobrze, czas przygotować się do procesu sądowego.

Pierwszą kwestią, którą musi rozważyć przyszły uczestnik sporu, jest taktyka procesowa. Trzeba określić cele postępowania, wiedzieć, co chcemy udowodnić przed sądem i po co to robimy. Dopiero, gdy cele postępowania będą jasno określone, koniecznie trzeba zaplanować, jakie dowody chcemy zaoferować w postępowaniu, aby udowodnić nasze racje.

Większość z dowodów, jakimi posługują się strony, jest przeprowadzana dopiero przed sądem, na rozprawie, gdy sprawa jest badana i wyjaśniana. To wtedy jest czas na przesłuchanie świadków, opinie biegłych i analizę złożonych dokumentów. Czasem jednak dowód trzeba przeprowadzić, w formie możliwej do wykorzystania w przyszłym postępowaniu sądowym, zanim ono się jeszcze rozpocznie. Służy temu instytucja zabezpieczenia dowodu, po którą co raz to częściej sięgają pełnomocnicy stron.

Przed wszczęciem postępowania, na wniosek strony, można zabezpieczyć dowód, gdy zachodzi obawa, że jego przeprowadzenie stanie się niewykonalne lub zbyt utrudnione, albo gdy z innych przyczyn zachodzi potrzeba stwierdzenia istniejącego stanu rzeczy. Chodzi więc o to, że zabezpieczenie dowodu przed wszczęciem postępowania sprowadza się do jego przeprowadzenia poza procesem, często przez inny sąd, niż ten, który następnie rozstrzyga sprawę. Jako takie stanowi istotne odstępstwo od zasady bezpośredniości, a więc od zasady, która nakazuje sądowi rozpoznającemu nasz spór bezpośrednio zetknąć się ze źródłem dowodowym. Ważne są bowiem nie tylko same zeznania świadka (ich treść), ale także to, kim jest świadek, jak się zachowuje w czasie składania zeznań, etc.

Zabezpieczenie dowodu może także prowadzić do ograniczenia praw stron do udziału w postępowaniu dowodowym. Z tej przyczyny ta regulacja powinna być interpretowana przed wniesieniem pozwu ściśle, restrykcyjnie zaś w toku postępowania sąd powinien umożliwić stronom odniesienie się do treści uzyskanych na tej podstawie dowodów (SA w Szczecinie, I ACa 52/18).

Zabezpieczenie dowodów ma rację bytu tylko w sytuacji, gdy nie jest możliwe wytoczenie powództwa, a zachodzi niebezpieczeństwo utraty dowodu. Wniosek o zabezpieczenie dowodu powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy i przeciwnika oraz innych osób zainteresowanych, wskazanie faktów oraz dowodów oraz wskazanie przyczyny uzasadniające potrzebę zabezpieczenia dowodu.

Zabezpieczenie dowodu może być dopuszczone bez wezwania drugiej strony tylko w wypadkach niecierpiących zwłoki albo wtedy, gdy przeciwnik nie może być wskazany lub gdy miejsce jego pobytu nie jest znane. W innych przypadkach, druga strona ma prawo wziąć udział w przeprowadzeniu dowodu. Sąd wzywa zainteresowanych zatem na termin wyznaczony do przeprowadzenia dowodu, przy czym w wypadkach niecierpiących zwłoki przeprowadzenie dowodu może być rozpoczęte nawet przed doręczeniem wezwania przeciwnikowi.

Ponieważ zabezpieczenie dowodu, który potem wchodzi w podstawę orzekania przed właściwym sądem, jest sytuacją wyjątkową, ograniczającą zasadę sporności i bezpośredniości, strony mają później prawo wskazywać przed sądem orzekającym w ich sprawie uchybienia popełnione przy zabezpieczeniu dowodu.

dr Łukasz Chojniak
adwokat, założyciel i partner w Kancelarii Chojniak i Wspólnicy Adwokaci Sp. p.

Komentarze (5) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Radca prawny #2821377 | 188.147.*.* 20 lis 2019 14:19

    Sądy rodzinne w polsze łamią prawo dzieci do wychowywania przez oboje rodziców. Prawnicy zgodnie twierdza, że powinna zostac wprowadzona OPIEKA NAPRZEMIENNA, tak jak jest w krajach Europy Zachodniej.

    Ocena komentarza: warty uwagi (14) odpowiedz na ten komentarz

  2. Jasiek #2821380 | 83.31.*.* 20 lis 2019 14:24

    Witam czy jest możliwość zabezpieczenia dowodu (nagranej rozmowy telefonicznej) bez wnoszenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa?

    odpowiedz na ten komentarz

  3. olsztynianin #2821492 | 88.156.*.* 20 lis 2019 18:38

    pierdolisz prawniku głupoty , patrzac po wyroku , najsztub uniewinniony , po pierwsze niesprawny samochod , bez waznego przegladu i bez prawojazdow zabił starszo kobiete , na przejsciu , wystrzelac sedziow łobuzow , oczyscic sady i to szybko

    Ocena komentarza: warty uwagi (6) odpowiedz na ten komentarz

  4. Barbara #2821595 | 188.147.*.* 20 lis 2019 22:03

    Zróbcie artykuł o przemocy ALIENACJI RODZICIELSKIEJ stosowanej przez matki-polki, które w swojej nienawiści nie pozwalają na ŻADNE kontakty dzieciom z ojcami!! A głupie sądy rodzinne to popierają. Biedne dzieci. Chory feminizm rządzi, tylko ciekawe jak długo?!

    Ocena komentarza: warty uwagi (3) odpowiedz na ten komentarz

  5. olsztynianin #2823771 | 88.156.*.* 24 lis 2019 20:03

    TERAZ JEST MAŁO DASZ DUZY WYROK MASZ , DUZO DASZ MAŁY WYROK MASZ ,CHŁOPCZE NAJPIERW ZMIEN OBSADE SĄDOW SEDZIOW BO TO SA ŁOBUZY KRECIAZE ZŁODZIEJE ITD , A POZNIEJ WŁACZAJ SWOJE RADY I PORADY

    Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz