Napiwki: dawać czy nie dawać?
2019-08-05 14:04:20(ost. akt: 2019-08-05 16:32:03)
Napiwek to zwykle ok. 10 proc. kwoty na rachunku
Czy dawać napiwki, no i ile, to dylemat wielu nas. Dlaczego kelnerowi w restauracji zwykle dajemy napiwek, a pracownikowi sieci fast food już nie? No i co kraj to obyczaj, dlatego czasem, dając napiwek możemy popełnić nietakt.
Napiwki to delikatna kwestia. Dawniej zostawiało się je w karczmach. Dlaczego akurat tam? Otóż obsługa nie miała wynagrodzenia i napiwki były jej jedynym dochodem. Później napiwki zaczęli dostawać przedstawiciele innych zawodów: szatniarze, dorożkarze, a nawet fryzjerzy. Czasy się zmieniły, dziś kelnerzy mają pensje, a napiwki dalej funkcjonują, szczególnie właśnie w gastronomii. Dlaczego, bo jest savoir-vivre, etykieta, a ta każe dać kelnerowi napiwek, który jest znacznym dochodem do jego niskiej pensji. Jeśli go nie dajemy, to znaczy że nie znamy savoir-vivre, dobre maniery są nam obce.
Nie ma przepisów, które regulowałby wysokość napiwku, ale jest zwyczaj, który mówi, że zwykle jest to ok. 10 proc. kwoty na rachunku.
I coraz częściej już Polacy mają gest i dają napiwki. Warto jednak wiedzieć, że danie napiwku to czasem wręcz nasz obowiązek, czasem wręcz obraza, bo co kraj to obyczaj.
Tak naprawdę cały świat kocha napiwki, no może z wyjątkiem Japonii, gdzie napiwek może zostać odebrany jako obraza. Obsługa może to odebrać jako wywyższanie się gościa, podkreślenie swego wyższego statusu materialnego. Dlatego tam nie dajemy napiwków.
Inaczej ma się to za oceanem. W Stanach Zjednoczonych, gdzie zwyczajowo napiwek wynosi 15-20 proc, jak gość nie da napiwku kelnerce to jest uważany za prostaka. Co więcej może spotkać się wręcz żądaniem dania napiwku. Zwyczaj dawania napiwków jest tam bardzo przestrzegany. Kto był w krajach arabskich dobrze wie, że tam napiwek to wręcz standard w restauracji, hotelu, na parkingu.
W wielu krajach napiwek w wysokości 10-15 proc. jest już zazwyczaj wliczony do rachunku. Taką zasadę stosują m.in. restauracje we Francji, Wielkiej Brytanii, Włoszech.
Czy zatem dać jeszcze „coś” kelnerowi, który nas obsługuje? Na pewno nie obrazi się, ale trzeba pamiętać o tym, że napiwek nie może być za wysoki, bo to może krępować obdarowanego, zostać odebrane jako znak nowobogactwa, ani też za niski, bo zostawienie dwóch złotych jest po prostu niegrzeczne, nietaktem.
Napiwki są codziennością tylko w jednej branży w gastronomii, ale tu też są pewne wyjątki. — Nigdy napiwku nie dajemy właścicielowi restauracji — tłumaczy dr Stanisław Krajski, ekspert w dziedzinie savoir-vivre'u, który uważa, że w restauracji powinno się zostawiać napiwki.
Jeśli wszystko było be zarzutu, jedzenie smakowało, to powinniśmy dać napiwek. Ile? — W wysokości 15 proc. przy rachunku poniżej 100 zł i 10 proc. powyżej tej kwoty — mówi dr Krajski. — I oczywiście zaokrąglamy kwotę napiwku.
Jak tłumaczy ekspert, napiwek powstał jako znak relacji pan-sługa. Dziś już nie używa się tego typu określeń, ale praca kelnera jest w pewnym sensie służbą.
Kiedy jeszcze nie dajemy napiwków? — Nigdy w samolocie, a więc nie dajemy napiwków stewardesom roznoszącym napoje — mówi dr Krajski.
Kiedy jeszcze nie dajemy napiwków? — Nigdy w samolocie, a więc nie dajemy napiwków stewardesom roznoszącym napoje — mówi dr Krajski.
Niektórzy tłumaczą się, że nie dają napiwków, bo zwykle płacą kartą. To niefortunne wytłumaczenie. — Idąc do restauracji, trzeba mieć przy sobie trochę gotówki — radzi Stanisław Krajski. — A nawet, jeśli płacąc kartą, poprosimy o doliczenie napiwku do rachunku, to i tak ten napiwek nie trafi do kelnera, ale właściciela restauracji.
Czasem kelnerzy oddają napiwki właścicielowi, który potem dzieli je sprawiedliwie między wszystkich pracowników. Jednak nie dajemy napiwków w barach mlecznych. Nie dajemy ich w sieciach fast food. A przecież tam też serwują nam jedzenie? Dlaczego?
— Napiwek jest podziękowaniem za usługę, a nie handel — podkreśla Stanisław Krajski. — Dajemy go to tam, gdzie jest obsługa, kelner, a nie w restauracji, gdzie dają nam numerek i potem wołają po odbiór dania.
Co, gdy nie jesteśmy zadowoleni z obsługi czy jedzenia? Tu zdaniem ekspertów możemy oczywiście zrezygnować z napiwku, ale czasem lepiej go jednak zostawić, zgłaszając uprzednio kelnerowi nasze uwagi. I nikt potem nie uzna nas za prostaków, za kogoś, kto nie dobrych manier.
Andrzej Mielnicki
Komentarze (39) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
-
-
-
-
-
Pokaż wszystkie komentarze (39)rup #2772451 | 46.171.*.* 5 sie 2019 14:10
A czy fryzjerowi powinno się dawać napiwki?
odpowiedz na ten komentarz
zen #2772454 | 80.50.*.* 5 sie 2019 14:11
fryzjerowi nieeee ale fryzjerce oczywiście
odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
łatwo skończyć z napiwkami #2772457 | 162.247.*.* 5 sie 2019 14:14
Napiwek kwalifikować jako łapówka , bo takim jest
Ocena komentarza: warty uwagi (7) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
rens #2772471 | 83.9.*.* 5 sie 2019 14:50
W większości restauracji ceny są takie, że napiwki chyba są już ujęte w cenach. A jakość jedzenia i zachowanie obsługi pozostawia nieraz wiele do życzenia. Ja dawałem i już nie daje. Najpierw niech się nauczą szacunku do klienta.
Ocena komentarza: warty uwagi (17) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (2)
Jaśniepan #2772474 | 83.5.*.* 5 sie 2019 14:57
Oczywiście że dawać. Zwłaszcza jak jesteś zadowolony z obsługi - dajemy od 10 do 20 % rachunku.
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-9) odpowiedz na ten komentarz